Doodwegen & lijkwegen; startbanen naar de hemel...
- Tijdsperiode: vanaf de kerstening en tijdens de christelijke tijd tot aan de afschaffing van het gebruik om kerken en
kathedralen op leycentra te bouwen rond 1350 (na 496 n.Chr. - ±1350 n.Chr.)
- Volk: de christenen in de Lage Landen
- Functie: om de doden zo snel mogelijk in een rechte lijn, over een leylijn, naar de kerk of het kerkhof te brengen
- Vorm: een weg naar kerk en/of kerkhof
- Rituelen: waarschijnlijk geen
- Energetisch: werden gesitueerd op leylijnen die recht op een kerk of kerkhof (indien voor 1350) aflopen
- Bekende locaties: zie onderaan pagina
Veel doodwegen of dodenwegen zijn verdwenen, maar namen die kunnen wijzen op doodwegen zijn: lijkweg, lichtweg, leyweg, geestweg, geestesweg, kerkepad, kerkelaan, en soortgelijke benamingen. Voorzichtig moet men zijn met geestwegen, deze zouden ook kunnen duiden op een weg in combinatie met geestgronden, hoger gelegen gronden.
Doodwegen liepen in een rechte lijn letterlijk dood bij oude kerken en kerkhoven. In de middeleeuwen was het in de Lage Landen wettelijk verplicht om een dode in een rechte lijn naar zijn laatste rustplaats te dragen. Ook in Engeland kan men deze wegen vinden als 'corpseway' en in Cornwall wordt het een 'coffin line' genoemd. Een aanwijzing dat doodwegen met geesten te maken hadden, werd gevonden in een oude Duitse overlevering waarin men spreekt van Geisterwege, een letterlijke vertaling van geestwegen, 'spiritpaths'.
Tot in de middeleeuwen waren de dodenwegen gemeengoed. In die tijd werden ook de kerken en kathedralen gebouwd op kruispunten van leylijnen. Van verschillende kanten gingen er leylijnen richting de kerk. Precies op deze lijnen legde de katholieke kerk kaarsrechte wegen aan. Wanneer iemand overleden was moest die zo gauw mogelijk over deze kaarsrechte weg, een dodenweg, naar de kerk en/of kerkhof gebracht worden. Met de dode mocht men niet van de leylijn af. Zodoende werden ook bruggen op zo'n leylijn gebouwd, zodat er niet hoefde worden afgeweken van een lijn. Op deze manier hebben dodencultussen te maken met leylijnen, daarom worden leylijnen ookwel dodenwegen genoemd. De kerken gaven in vroeger tijden precies aan waar de leylijnen liepen, ze waren richtingaanwijzers in het landschap. Precies de lengterichting van een kerk gaf aan hoe een leylijn lag. Maar ook in andere richtingen konden doodwegen gevonden worden. Vanuit een kerk gingen vaak meerdere doodwegen verschillende kanten op, over de verschillende leylijnen.
In die tijd waren de leylijnen de startbanen om naar de hemel te komen. Dankzij deze lichtwegen kon een dode zijn bestemming bereiken werd er gedacht. Deze gedachte was in strijd met de gedachte van de kerk dat het goede de hemel was, hoog in de wolken, en het kwade hier op aarde. Het zou dan heel gek zijn als er hier, in de wereld van het kwade, startbanen waren om in de hemel te komen. Rond 1350 heeft men besloten om kerken en kathedralen niet meer op een kruispunt van leylijnen te bouwen en dat ook de wegen naar de kerk niet meer kaarsrecht op een leylijn werden aangelegd. Zo kwamen de leylijnen in de vergetelheid, totdat het "leylijnenjagen" in Engeland sinds de dertiger jaren van de 20e eeuw een populaire hobby werd, en toen kwam deze historie weer langzaam boven.
De routes van sommige doodwegen zijn nog steeds zichtbaar op de Westerheide bij Hilversum. Hier komen in de toekomst meer locaties van doodwegen en lijkwegen...
- Bekende locaties
· Oldenzaal: de weg van Hengelo naar Oldenzaal
· Oldenzaal: de weg van Denekamp naar Oldenzaal
· Laren: de weg van Hilversum, Laren, de Eng (van Laren) en nog 3 of 4 andere wegen vanuit het westen naar het Sint-Janskerkhof
· Oud-Leusden: de oorspronkelijke weg richting het nieuwe Leusden en vermoedelijk de rechte weg naar Amersfoort.
· Vogelenzang: het oude kerkepad door de weilanden achter de kerk.
|